Lỗi thường gặp trục Z máy CNC đục gỗ

Lỗi trục Z là một trong những sự cố phổ biến trên máy CNC đục gỗ, có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng gia công và an toàn vận hành. Trục Z là trục chịu trách nhiệm điều khiển độ sâu cắt của dao, đưa dao lên/xuống.

I. Dấu Hiệu Nhận Biết Lỗi Trục Z

• Trục Z không di chuyển hoặc di chuyển không theo lệnh:Không phản ứng khi điều khiển bằng phần mềm hoặc tay cầm.Di chuyển một chút rồi dừng lại đột ngột.
• Di chuyển không ổn định, giật cục, kêu rít:Trục Z lên/xuống không mượt mà, có tiếng kêu lạ (lạch cạch, kẹt, rít), rung lắc.Dao cắt bị kẹt, không ăn sâu hoặc ăn quá sâu một cách bất thường.
• Sai độ sâu khắc/cắt:Sản phẩm gia công bị nông hoặc sâu hơn thiết kế.Độ sâu không đồng đều trên toàn bộ bề mặt.
• Bị mất bước, tụt trục:Sau khi di chuyển, trục Z không về đúng vị trí mong muốn, hoặc bị "rơi" xuống một đoạn.Đôi khi đang chạy thì đột ngột bị tụt xuống.
• Dao không nhấc lên hết hoặc đâm vào phôi:Khi kết thúc một đường cắt, dao không nhấc lên đủ cao, gây va chạm với phôi hoặc kẹp.Khi bắt đầu cắt, dao đâm thẳng vào phôi mà không di chuyển từ từ.
• Lỗi về Home trục Z (Home Switch):Khi về Home, trục Z không dừng lại, tiếp tục đâm xuống.Không thể về Home được trục Z.

II. Nguyên Nhân Gây Lỗi Trục Z và Cách Khắc Phục

1. Lỗi Cơ Khí:

Rơ/kẹt vitme bi (Ball Screw) hoặc đai ốc vitme:

• Dấu hiệu: Di chuyển không mượt mà, có độ rơ khi lắc nhẹ, tiếng kêu lạ.
• Nguyên nhân: Thiếu bôi trơn, bụi bẩn bám vào, vitme bị cong, đai ốc bị mòn, rỉ sét do dính nước hoặc ẩm.
• Khắc phục: Vệ sinh sạch sẽ, bôi trơn bằng mỡ hoặc dầu chuyên dụng. Nếu bị mòn/cong nặng, cần thay thế vitme bi và đai ốc.

Hỏng/kẹt/mòn thanh ray và con trượt:

• Dấu hiệu: Trục Z di chuyển nặng nề, kêu to, có dấu hiệu mòn/rỉ sét trên ray.
• Nguyên nhân: Thiếu bôi trơn, bụi bẩn bám vào, thanh ray bị cong/lệch, bạc đạn trong con trượt bị vỡ/mòn.
• Khắc phục: Vệ sinh, bôi trơn định kỳ. Kiểm tra độ thẳng của ray. Thay thế con trượt hoặc ray nếu hỏng nặng.

Lỏng các mối ghép cơ khí:

• Dấu hiệu: Rung lắc, sai số.
• Nguyên nhân: Ốc vít nối động cơ với vitme, hoặc các mối ghép khác bị lỏng.
• Khắc phục: Kiểm tra và siết chặt tất cả các ốc vít liên quan đến trục Z.

Trục Z bị nặng tải:

• Dấu hiệu: Động cơ nóng, mất bước, kẹt.
• Nguyên nhân: Do củ đục quá nặng so với khả năng chịu tải của động cơ và cơ cấu trục Z, hoặc do ma sát quá lớn.
• Khắc phục: Kiểm tra lại tải trọng. Đảm bảo bôi trơn tốt để giảm ma sát. Có thể cần nâng cấp động cơ hoặc cơ cấu truyền động.

2. Lỗi Điện/Điện Tử:

Động cơ bước (Stepper Motor) hoặc Servo Motor bị lỗi:

• Dấu hiệu: Động cơ không quay, quay yếu, nóng bất thường, tiếng kêu lạ.
• Nguyên nhân: Hỏng cuộn dây, hỏng vòng bi bên trong động cơ, quá tải.
• Khắc phục: Kiểm tra bằng đồng hồ vạn năng. Nếu hỏng, cần sửa chữa hoặc thay thế động cơ.

Driver (bộ điều khiển động cơ) bị lỗi:

• Dấu hiệu: Động cơ không hoạt động, động cơ rung liên tục nhưng không quay, mất bước. Driver có đèn báo lỗi (thường là LED đỏ) hoặc mã lỗi.
• Nguyên nhân: Hỏng linh kiện bên trong driver, quá tải, quá nhiệt.
• Khắc phục: Kiểm tra đèn báo lỗi trên driver. Thay thế driver mới nếu bị hỏng.

Dây cáp kết nối bị đứt, hỏng, hoặc tiếp xúc kém:

• Dấu hiệu: Trục Z hoạt động chập chờn, không ổn định, không nhận lệnh.
• Nguyên nhân: Dây bị gãy, đứt ngầm, lỏng giắc cắm, hoặc bị chuột cắn.
• Khắc phục: Kiểm tra toàn bộ đường dây từ board điều khiển đến driver và từ driver đến động cơ. Hàn hoặc thay thế dây bị hỏng.

Lỗi cảm biến Home (Limit Switch) trục Z:

• Dấu hiệu: Trục Z không dừng khi về Home, hoặc dừng đột ngột giữa chừng.
• Nguyên nhân: Cảm biến bị hỏng, dây cảm biến bị đứt, bẩn.
• Khắc phục: Kiểm tra cảm biến bằng tay, kiểm tra dây tín hiệu. Thay thế cảm biến nếu hỏng.

Nguồn điện cấp cho Driver/Động cơ không ổn định:

• Dấu hiệu: Máy hoạt động chập chờn, mất bước.
• Nguyên nhân: Nguồn điện bị yếu, nhiễu, hoặc không đủ công suất.
• Khắc phục: Kiểm tra nguồn điện cấp cho driver. Đảm bảo nguồn ổn định và đủ công suất.

Lỗi Card điều khiển CNC (NC Studio, Mach3, DSP...):

• Dấu hiệu: Toàn bộ hoặc một số trục không hoạt động, phần mềm báo lỗi.
• Nguyên nhân: Card bị hỏng, lỗi phần mềm, virus.
• Khắc phục: Cài đặt lại phần mềm/firmware. Nếu card hỏng, cần thay thế.

Nếu bạn không có kinh nghiệm về sửa chữa máy CNC, tốt nhất nên liên hệ với kỹ thuật viên chuyên nghiệp hoặc nhà cung cấp máy để được hỗ trợ. Việc tự ý sửa chữa có thể gây ra hư hỏng nghiêm trọng hơn hoặc không an toàn.

THÔNG TIN LIN HỆ

Bình luận